Przedstawiamy Państwu potomka rodu Klemensa i Bernarda Wierusz założycieli naszego miasta Janusza Juliana Wierusz – Kowalskiego – działacza politycznego, instruktora harcerskiego, posła do Krajowej Rady Narodowej oraz na Sejm Ustawodawczy.
Janusz Julian Wierusz – Kowalski urodzony 17 kwietnia 1905 roku w Humaniu na Wołyniu. Wykształcenie wyższe ekonomiczne.
Od 1918 należał do organizacji harcerskiej w Płocku. Kontynuował działalność w harcerstwie, pełniąc funkcje przybocznego naczelnika harcerzy, inspektora Górskich Rejonów Harcerzy, członka Komisji Finansowo-Gospodarczej Naczelnictwa ZHP. Współorganizował międzynarodowy zlot skautów w Budapeszcie, kierował wydziałem obozów harcerskich na Huculszczyźnie. W 1928 roku został podharcmistrzem, w 1930 roku harcmistrzem.
W pracy zawodowej był od 1934 roku dyrektorem biura Związku Ziem Górskich (Towarzystwa Przyjaciół Huculszczyzny), następnie dyrektorem Biura Planowania Gospodarczego i Kulturalnego Karpat Wschodnich przy Prezesie Rady Ministrów.
W maju 1939 władze ZHP powołały go na stanowisko zastępcy komisarza Pogotowia Młodzieży w Warszawie na wypadek wojny, wykonywał te obowiązki podczas oblężenia Warszawy we wrześniu 1939.
Podczas okupacji działał w PPS. Był członkiem Komitetu Powiatowego PPS w Puławach, organizował koła partii oraz koordynował sabotaż gospodarczy w Rykach, Irenach, Ułężu, Kłoczewie i Trojanowie. W czerwcu 1944 r. został aresztowany przez gestapo i uwięziony w Puławach, po miesiącu odzyskał wolność. Został mianowany starostą w Garwolinie przez PKWN, w 1944 na terenie powiatu garwolińskiego uruchamiał instytucje państwowe i samorządowe, zabezpieczał mienie publiczne, koordynował działalność milicji.
W lutym 1945 roku został mianowany przez kierownictwo resortu oświaty przewodniczącym ZHP. Od czerwca 1945 roku był członkiem Rady Naczelnej PPS.
W latach 1946-1947 był członkiem Komitetu Centralnego Organizacji Młodzieży Towarzystwa Uniwersytetów Robotniczych, do 1949 roku pracował także jako radca w Ministerstwie Administracji Publicznej.
W 1946 został ławnikiem Najwyższego Trybunału Narodowego rozpatrującego sprawy zbrodniarzy hitlerowskich. Zrezygnował z funkcji przewodniczącego ZHP w 1948 roku, a po zakończeniu kadencji Sejmu Ustawodawczego wycofał się z życia politycznego.
W kolejnych latach działał społecznie w Instruktorskim Kręgu „Wigry”, gdzie był przewodniczącym sekcji dokumentacji i sekcji historycznej.
Został odznaczony:
– Odznaką 25-lecia ZHP,
– Medalem Zwycięstwa i Wolności 1945,
– Odznaką honorową – Złoty Krzyż Harcerski,
– Krzyżem Partyzanckim 1939-1945,
– Złotym Krzyżem Zasługi,
– Odznaką Grunwaldzką,
– Medalem za Warszawę 1939-1945.
Zmarł 10 grudnia 1963 roku w Warszawie. Jest pochowany w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.
Nota biograficzna: https://pl.wikipedia.org/wiki/Janusz_Kowalski_(harcmistrz)
foto. Harcerski Słownik Biograficzny, Biblioteka Sejmowa,Wikipedia.
